TERUGBLIK

1 april 2018

Door Bart


Hoog boven Tanzania vanuit het raampje van ons vliegtuig kijken we op het mooie land wat we weer verlaten. Het is prachtig groen. De regen van afgelopen weken heeft een groeizaam effect. Vanaf deze hoogte kijken we terug op een geslaagde uitzending! In welk opzicht? We hebben de meeste patiënten die waren geselecteerd om meer specialistische operaties te moeten ondergaan kunnen helpen. Door de komst van een chirurgisch/orthopedisch specialistisch team konden ze behandeld worden in Sengerema. Anders hadden ze daarvoor naar een ander ziekenhuis verder weg moeten gaan. De kosten voor de behandeling zou dan veel hoger uitpakken, de reis er naar toe langer en duurder. Er moet ook begeleiding (familie/naasten) mee op die reis om te zorgen dat eten en drinken verzorgd wordt in het ziekenhuis en eventueel extra medicijnen/verband/infuus gekocht worden.
Een van de patiënten die een vergrote schildklier had was gepland voor operatie, maar was de dagen ervoor gaan hoesten. Dat maakt het risico van de operatie en de narcose groter. We hebben de operatie uitgesteld en afgesproken dat ze aan het einde van de week nog een keer op controle zou komen om te zien of het weer beter ging. Ze had namelijk al betaald en er had al iemand uit haar omgeving een halve liter bloed gedoneerd. Dat moet bij elke (geplande) operatie vooraf gebeuren. Niet dat bij elke operatie ook daadwerkelijk bloed gegeven moet worden, maar wanneer dat nodig mocht zijn dan moet er wel een voorraad zijn. Op deze manier is van elke bloedgroep wat aanwezig in de “bloedbank”. Hiermee kunnen ook de patiënten die ernstige bloedarmoede hebben door andere ziekten geholpen worden en niet te vergeten de vrouwen die in het ziekenhuis bevallen, die een flinke bloeding of een keizersnede moeten ondergaan.
Donderdag middag kwam ze terug en het ging al weer een stuk beter. De longen klonken goed en ze hoestte af en toe wat blank slijm op. Samen met de anesthesie hebben we besloten om ze dan toch maar op vrijdagochtend te opereren. Eigenlijk wilde we geen grotere operatie meer op de laatste dag doen omdat je de complicaties dan niet meer zelf kunt zien of behandelen. De narcose en de operatie liepen voorspoedig. Toen het beademingsbuisje eruit gehaald kon worden, moest ze wel even flink hoesten..... De wond zwol in enkele minuten fors op... Een nabloeding! Irma heeft de patiënt weer snel in slaap gemaakt en we hebben de wond opengemaakt en het bloed en wat bloedstolsels verwijderd. Nog eens heel secuur alles nagelopen, maar geen grote bloeding gevonden. Nu maar een drain achtergelaten en hechtingen gebruikt die er snel uitgehaald kunnen worden. Want wij zouden 2 uur later het ziekenhuis verlaten en weer naar Mwanza gaan. Vlak voor we weg reden hebben we de patiënt nog even bezocht en ze lag er goed wakker bij zonder zwelling van de wond en via de drain liep maar een beetje vocht af. Volgende keer toch maar aan het principe vasthouden!
We hebben bijzonder veel ondersteuning gehad rondom en tijdens deze uitzending. Het Slingerland Ziekenhuis en in het bijzonder de groep chrirurgen. Zij maken het mogelijk dat er twee maal per jaar een team naar Sengerema kan en dat er spullen zijn die in Nederland niet meer nodig zijn, maar hier nog prima bruikbaar blijken. Het ziekenhuis in Sengerema, die gezorgd heeft dat we onderdak hadden, ook al was het de eerste week op verschillende plekken. Zuster Marie Jose, die zorgt dat we toegang hebben tot het ziekenhuis en dat de instanties  er van op de hoogte zijn. Maar ook de ervaring die ze inbrengt en de kennis van het doolhof aan (on)mogelijkheden om de zorg voor allerlei groepen te regelen. Hilde die een deel van de daarbij horende bureaucratie voor haar rekening heeft genomen. Maar ook hebben ze beide al een behoorlijke voor selectie van de potentiële patiënten gedaan, waardoor we voortvarend van start konden gaan. Hilde was ook heel betrokken en denkt in oplossingen en niet in problemen. Ze heeft een frisse kijk en is communicatief sterk, door haar Swahili kennis, maar ook door haar innemende enthousiasme en de voortdurende ontwapenende lach. Maar niet alleen in het ziekenhuis maar ook daarbuiten is ze betrokken. Ze heeft ook enorm veel te vertellen over van alles en nog wat. We vroegen ons af of ze tijdens haar slaap nog gewoon door blijft praten. Daar heeft ze haar bijnaam kletskous aan te danken. Maar never a dull moment! We hebben heel wat gezellige uurtjes op haar veranda doorgebracht. En daar ook kunnen genieten van een heerlijk drankje en lekker koffie. Maar vooral ook van de kookkunsten van Cecilia, die naast ook een heerlijke lach van lokale ingrediënten de lekkerste gerechten weet te maken. Ook het door haar gebakken brood was elke keer weer fantastisch! Daarnaast zorgde ze ook voor schone (OK)kleren. In het begin hadden we vers gebakken brood van een heuse Nederlandse bakker, die ook een vestiging heeft in Kampale Oeganda zo’n kleine duizend km verder weg... door Jesse, de broer van Jiska, naar ons toegestuurd! En hij leent zijn Toyota Landcruiser voor deze 2 weken uit waardoor wij makkelijk ons konden verplaatsen.
Het OK-team hebben we al vaker genoemd. Naast dat ze betrokken en consenscieus zijn, stond er bijna elke operatie een team wat elkaar en ons goed liet functioneren. De dirigent van de OK-ploeg Stephen had het weer goed voor elkaar! Maar ook de rest van de staf, zoals de nurses op de afdelingen en vooral op de IC zorgden dat het op de afdelingen goed verliep. De fysiotherapie, die eigenlijk een revalidatie afdeling is, maken dat de juiste patiënten geopereerd worden en dat de nabehandeling goed verloopt.
Vanuit Krijnen Medical hadden we naast textiele petjes een hoofdlamp op accu’s. Gelukkig was er deze uitzending geen stroom uitval van betekenis, maar wel een heel fijne back-up voor het geval dit in de toekomst wel weer het geval is. De 2 omnitracts passen niet in de huidige autoclaaf, maar dat is met de in gebruikname van de nieuwe sterilisatie afdeling met een grote autoclaaf binnenkort ook opgelost.
Er staan op OK inmiddels 2 ERBE diathermie apparaten, een van de firma zelf gekregen en de ander uit het Alrijne Ziekenhuis. Ze doen het nog steeds prima!
Voor de nazorg hadden we dankzij de vader van Louise een voldoende voorraad pijnstillers tot onze beschikking. dit heeft heel wat pijn gescheeld voor de patiënten die wij onder handen hebben gehad! Ook is onze malaria profylaxe dankzij hem veel minder zwaar geweest!
Natuurlijk zijn er nog veel meer bijdragen geweest. We vergeten er vast nog een paar. Maar het is een fantastisch gevoel zoveel wind in de rug te ervaren.