zondag 3 april 2016

Examens

Donderdag 31 maart, de laatste dag in Sengerema Hospital van Thom, Irma en Bart. Er heerst een beetje chaos in het ziekenhuis. Vandaag worden alle gebouwen van het ziekenhuis insecten vrij gemaakt. In het kader van een landelijke campagne om met insecticiden de muggen te doden die Malaria verspreiden. Een team van mensen in beschermende kleding met containers op hun rug en een slang met een verstuiver op het eind lopen over het ziekenhuis terrein van gebouw tot gebouw. De afdelingen zijn ontruimd. Alles moet worden bespoten, muren, vloeren en zeker ook het meubilair, dus ook de bedden en matrassen. Dus Iedereen die van bed kan,..en dat is onontkoombaar dus iedereen! ligt of zit buiten. Patiënten met een pen door het been, waaraan een touw met gewichten eraan om de botbreuk op lengte te houden, ontkomen er ook niet aan. Ook al betekent het dat de breuk dan weer pijnlijk inzakt in de tijd buiten het bed. Achterblijven is ook geen optie want als je ruikt wat ze gebruiken, gaan daar vast niet alleen de muggen van dood.

Vandaag zijn er ook examens van de studenten in opleiding voor Clinical Officer. Ze worden door deze vergassingsacties nu buiten gehouden. Overal verspreid zitten tussen de groepjes patienten eilandjes van 3 in het wit geklede Tanzanianen. Een adolescent, een ziekenhuis medewerker en een oudere, waarschijnlijk de docent/examinator. Het was een drukte van belang.

Op de laatste dag stond ter afsluiting voor ons nu eens wat vasculaire problematiek op het menu. Een vervloeide bloeduitstorting over het achterhoofd om uit te ruimen als amuse, een excisie van een zwerend bloedvatkluwen op de bovenarm bij een kindje van 7 maanden als voorgerecht. De derde patiente viel in de soep, want ze bleek een veel te hoge bloeddruk te hebben toen ze op de bewakingsapparatuur werd aangesloten. Het ging om een geplande buikwand breuk, dus dat hebben we uitgesteld tot na dat de bloeddruk goed behandeld is. Het hoofd gerecht was een 94 jarige dame, die al amputaties van beide benen had ondergaan en nu aan haar rechter hand een geinfecteerde niet meer doorbloedde ringvinger had en veel pijn daarvan, maar ook van de middel- en ringvinger. Er was nergens een hartslag te voelen over de hele rechter arm, trouwens ook niet aan de andere kant. We hadden haar in samenspraak met de familie voor gesteld om de rechterarm rond de elleboog te amputeren, omdat we de kans op goede wondgenezing van alleen vingeramputaties klein achten bij zulke slechte doorbloeding. Ze had ook een laag bloedgehalte, maar er was via donatie van een familielid wel bloed beschikbaar. Toen ze op de OK was aangekomen bleek er bij haar nergens een meting mogelijk van het zuurstofgehalte in het bloed, en werd een lage bloeddruk gemeten. Eenmaal op de OK tafel trok ze haar instemming met een amputatie van haar onderarm terug en wilde ze alleen haar vingers laten amputeren. De familie er nog maar eens bijgeroepen, die haar besluit respecteerde en dus ook de eerdere instemming met een grotere amputatie terugtrokken. Gezien haar matige uitgangs situatie was algehele anesthesie ook een riskant avontuur. Toen besloten om toch maar alleen de ring-, middel- en wijsvinger eraf te halen. Om de algehele anesthesie te ontwijken hebben we met locale verdoving de gevoelsoverdracht vanuit de hand via de 3 zenuwen die bij de pols lopen geblokkeerd. We zullen zien of De hand na deze ingreep nog zal genezen.

Als toetje stond er voor ons ook nog een examen in Afrikaanse ziektebeelden op het programma.



wat is dit nu weer?? van opzij ziet het er nog vreemder uit....


op het eerste gezicht zou je kunnen denken aan een hele grote liesbreuk door lopend in de balzak, maar .....die komt niet boven het ondergoed uit! en het betrof een vrouw!!

Ze had al 3 keer een Keizersnede gehad, de laatste keer in 2008. de zwelling kwam vanuit het litteken daarvan. Als ze ging liggen kun je heel wat uit deze uitstulping weer de buik in duwen



maar werd een zwerend stuk huid op het laagste punt van de uitstulping zichtbaar. Ook waren de randen te waar de buikwand nog wel uit spieren bestaat te voelen.



Het stuk daartussen is alleen met huid. bedekt. We noemen dit een littekenbreuk. En gezien de huidbedekking die steeds dunner wordt ook wel een reden om te opereren. Maar dat is een forse ingreep. Daar hadden we geen tijd meer voor op deze laatste dag. Bovendien kunnen er de eerste dagen complicaties optreden en dan wil je als behandelend chirurg het beleid daarover mee kunnen bepalen. Patient en man uitgelegd dat bij de komst van het volgende team in september de patient opnieuw gezien moet worden aan het begin van de uitzending.

Toen kwam er nog een extra aap uit de mouw. Patiente vertelde nu pas dat ze inmiddels al 7 maanden zwanger is.... En na 3 keer een Keizersnede is een gewone vaginale bevalling niet meer veilig. Er zal dus over 2 maanden alsnog een Keizersnede moeten gebeuren, bij voorkeur onder geplande conditie. Want ook dan zit deze littekenbreuk behoorlijk in de weg. Dit hebben we ook met de twee gynaecologen zo besproken. Zij nemen patiente nu alvast op om ook wat bedrust te geven in de hoop dat de huid waar die stuk is nog wat kan herstellen. Als dat achter de rug is moet na 3 maanden nog maar eens gekeken worden hoe het dan met de buikwand gesteld is..: 2 + 3 maanden is 5 maanden, toch dus voor het team wat in september weer komt.

Karibu tena, jullie zijn weer welkom!

Bart

vrijdag 1 april 2016

Trauma in de tropen

“Hey mzungu, kun je me helpen?” Ik loop over de mannenafdeling als een jongen aan mijn witte jas trekt. Hij wijst naar zijn arm. Ai.. die staat niet meer recht. Ook zijn bovenbeen lijkt gebroken. Gevallen met de pikipiki, de brommer, zegt hij. Hij lacht er bij. Dat hij weinig pijn lijkt te hebben verbaasd me niet meer. Patiënten hebben hier een andere pijnbeleving. Zonder ook maar een kick te geven verdragen ze hier de meest kwellende pijnen. Bikkels dus. We laten röntgen foto’s maken: zijn bovenbeen en ellepijp blijken gebroken, we moeten hem opereren. Geduldig wacht de jongen totdat hij aan de beurt is. Gips doen ze er niet omheen. Alleen maar zonde van het gips, toch?

In de middag is hij aan de beurt en kunnen Bart, Gabriel ( de Scrub Nurse) en ik aan het werk. Irma doet de anesthesie. In het onderbeen brengen we een pin aan. Straks op de afdeling hangen ze er een touw met gewichten aan zodat de breuk op lengte komt. In de ellepijp plaatsen we een pin in de schacht. En dan gips om de arm. Twee dagen later ligt de man stralend in bed, hangend aan de gewichten. “Het gaat beter!”  roept hij enthousiast. Nog 6 weken moet hij zo hangen. Als het allemaal goed geneest kan hij daarna weer aan het werk en kan hij zijn vrouw onderhouden. Bikkels en ze hebben ook nog eens bergen geduld.


We opereren ook nog een man met luxatie van een handwortelbeentje. Tijdens de operatie komt de dienstdoende doc binnen. “I have got a terrible case, a boy with a fracture. Can you give us advise?” Zodra we klaar zijn met de operatie lopen we mee. Voor ons zit een patiënt van 14 jaar met zijn arm in verband gewikkeld. Hij zit er verloren bij en lijkt te beseffen wat komen gaat. 5 dagen geleden was hij van zijn fiets gevallen. De witch docter had hem behandeld, maar kruiden bleken niet voldoende te helpen (patiënten op het platteland gaan vaak nog naar lokale kruiden dokter). Blijkbaar had de dokter de pijn onderschat. Toen heeft de jongen maar hulp gezocht in het Sengerema Hospital. We bekijken de foto en zien dat er een breuk zit net boven zijn ellebooggewricht. Zouden we die nog op zijn plek kunnen trekken, denk ik? Maar dan gaat het verband eraf. De arm lijkt al stervende. De jongen kan zijn vingers niet meer bewegen en de huid bladdert eraf. De jongen kijkt naar ons. Shit..die arm is niet meer te redden! Met het team hebben we de onderarm moeten amputeren. Echt niet leuk om te doen. Traumazorg op het platteland van Tanzania, graag helpen we het te verbeteren waar kan.




















'S avonds praten we na over wat we allemaal meemaken. Het is heftig, vaak met een lach en soms met een traan. Het voelt alsof we er al een maand zijn, maar we zijn er pas anderhalve week! We vinden het ieder geval bijzonder om mee te mogen maken. Morgen de laatste dag in het ziekenhuis. Dan zetten we nog een keer de schouders eronder!

Kazi njema!

Thom Hendriks


donderdag 31 maart 2016

Een doordeweekse ochtend..

Woensdag ochtend, de bijen uit het nest naast de veranda zijn onrustig en zoemen onverminderd door. Gaat er een koningin uitvliegen vandaag? Wel zijn Erik, Jiska en Paulien vanochtend uitgevlogen. Ze hebben vanochtend de auto gepakt en zijn onderweg naar Oeganda. 

Ze willen daar een soortgelijk ziekenhuis als Sengerema Hospital bezoeken. Mogelijk kunnen ze daar dingen zien die weer in de toekomst van nut kunnen zijn. Jesse, de broer van Jiska woont en werkt daar en heeft ze getipt hierover. Als er Artsen zonder Grenzen bestaan dan is Jesse een Organisator zonder Grenzen. Ook al ligt voor hem de basis van zijn Afrikaans leven ook hier in Sengerema. De veranda waar wij nog een bakkie koffie drinken na het vroege afscheid is hoort bij het huis en de tuin waar Jesse en Jiska met hun ouders opgroeide. Jesse heeft daarna op heel veel plaatsen zijn werk terrein gehad maar vooral in de hoek van West-Tanzania, Ruanda, Burundi en nu Oeganda. De trip naar Jesse zal zeker weer wat bijzonders met zich mee brengen.






Erik en Jiska vertrouwen Thom, Irma en Bart de laatste twee dagen van onze uitzending toe. Dankzij hun krediet hier in Sengerema en hun introductie van ons kan dat ook. We hebben gisteren een goede overdracht gehad. Zowel van de patiënten als ook voor de logistieke dingen rondom het huis en de spullen die hier blijven voor het volgende bezoek van het team in september. 

We kunnen ook altijd terecht bij Marie Jose, die hier de dokter in charge is in het ziekenhuis en al zo lang werkt hier. Zij heeft een schat aan ervaring, kent de mensen en spreekt vloeiend Swahili. We hebben het gisteravond met haar ook nog over de patiënten gehad waar we nog het beloop van afwachten. Het is al weer bijna half negen, tijd om de witte jas van het haakje te halen en ons gezicht op de OK te laten zien. Het Ok programma is nog overzichtelijk, maar dat kan zomaar veranderen in de loop van de dag. We zullen zien, maar met "Habari za ashubi" zullen we dag weer openen... 


Bart


"Als ik een rugzak heb kan ik naar school!" Na een week is Thom ervoor gezwicht en deed zijn rugzak cadeau.

woensdag 30 maart 2016

Dedicated teams


Dedicated teams

When evaluating our first week in Sengerema it became clear to us that adapting in Sengerema Hospital was an important issue. Not only for the six Dutchies, but also for the hospital staff which were again confronted with a few new wazungu (white humans) besides Erik en Jiska.

3 important factors

Where ever you are in the world, optimal surgical results depends on the assessment of 3 critical factors. The first important factor is the condition of the patient: is he/she able to recover from the additional trauma caused by surgery? Second, is the surgeon able to perform the operation and solve unexpected problems? Third, is the environment ready to provide the surgical care, not only peri-operative, but also postoperative. Could it treat complications?

The first factor is hard to measure. But some clinical experience helps to decide upon the condition of the patient. In most cases Tanzanian patients have more potential to recover from surgery when compared to patients from the Western countries. Though hard to argue, it might be due to a stronger challenged immune system and much more physical activity in daily life. The second factor, during our mission in Sengerema, has to be established by the surgeons themselves, because they have to decide if they can perform the surgical procedures. Even sometimes a surgeon has to decline a procedure that he already started. This could be because of unexpected problems that he is not able to solve, either due to his own expertise or because of the 2 other factors.

The environment

The third factor is multi factorial. It includes the hospital, such as the equipment and the professionals working at it. In the case of our mission, we had basically all we need to perform safe surgery. The theatre, the instruments and supportive equipment are well known before we set out. We even knew before we travelled to Sengerema that the device for electro surgery was out of order. We were happy to get an ERBE machine which we could bring with us in a suitcase, which works perfectly well.



Dedicated teams

While Erik treated several patients with more or less orthopedic procedures, Bart dealed with the patients who need general surgical treatments. Until now this latter group consisted of small children from 6 kg with hernia or soft tissue tumors in the neck region as well as adults with large goitre to be resected or colostomy to be closed and reestablish colon continuity. Every day Bart had the same theatre staff to support this variety of surgery.
Steven took care of the anesthesia together with Irma. Gabriel was the scrub nurse in nearly every operation. From preparing the patient until he was brought to the ward this team supplied optimal support for maximal results. We started with a time-out according to WHO-standards before the patient was anesthezised. Steven has very good skills even in the smallest childs and in deviated airways in goitre patients. Gabriel had in the mean time the proper instruments selected before we started and had already the necessary suture materials at hand. During surgery, when Bart thinks about the proper English name for the instrument he want to use next, he only had to look at the hands of Gabriel who already had it in his hand before naming it. When Steven was elsewhere, for example looking after the previous patient, Irma was caring for the anesthesia. Gabriel, who works also works as anesthetic nurse in Sengerema Hospital as well, was helpful to advise Irma while he was assisting the surgeons in the meantime




This dedicated team made working a pleasure and the results of surgery optimal. It is like working in our own hospital with some of the best staff. Although some western specialists consider a dedicated team as an efficient group of supportive staff which allows a quantitative higher output, we think that an optimal qualitative output is the most efficient result anyway. It is a privilege to have the opportunity to work with them all week long. And looking forward to next week working with such a team again!

Bart








zaterdag 26 maart 2016

Tijd voor ontspanning

Dit weekend brengen we door in Mwanza om even wat ontspanning te zoeken. Even alles laten bezinken en tijd om wat souvenirs te kopen voor het thuisfront en onszelf. En als je in Sengerema verblijft word je toch vaak nog benaderd voor allerlei problemen in het ziekenhuis. Dus vandaar ook de  keus om dit weekend naar Mwanza te gaan. Na wat uitgeslapen te hebben en een ontbijt zijn we naar de markt in Mwanza gegaan. Wat een drukte en wat een kleuren. Irma en ik hebben ons verbaasd over de kippen die verkocht werden. Het is ook zo leuk om te zien hoe alle mensen hun best doen om hun "waren" netjes te presenteren. We hebben allemaal wat souvenirs gekocht en hebben genoten van alles wat er te zien was. Tom heeft nog een enorme pot gekocht wat een hele grote uitdaging gaat worden voor de terugreis.
Erik en Jiska hebben nog wat boodschappen gedaan en hebben ons zowaar in deze drukte weer terug gevonden.
Morgen gaan we weer terug naar Sengerema. De foto's geven een leuk beeld vd markt van vandaag.

vrijdag 25 maart 2016

Goede Vrijdag!

Nog net voor het Paasweekend een bericht!

Het was vandaag een feestdag maar we mochten toch nog even een ochtend opereren. Ook al had ik langer door willen gaan, dan kon echt niet! Onze Tanzaniaanse teamleden hadden thuis familie wachten of moesten nog een reis maken om op bezoek te gaan. En het Nederlandse deel keek ook wel uit naar een paar dagen rust.  By the way: dat Pasen hier goed gevierd wordt kon ik vannacht goed merken. Vanuit mijn bed kon ik de nonnen tot in de laatste uurtjes horen zingen. 

Toch wilden we nog wat werk verzetten vandaag. Daarom waren Bart, Irma, Gabriel de scrub nurse, Steven de anesthesist en ik al vroeg van start gegaan met een operatie: opheffen stoma. Onze patient wilde er graag van af want het zijn hier echt ondingen. Er is geen stoma materiaal beschikbaar en patiënten moeten allerlei trics uithalen om het enigszins verzorgbaar te maken. Onze patient had welliswaar een oud stoma zakje om, maar dan met een ingenieus touwsysteem eraan om het op zijn plek te houden. (Dit  in tegenstelling tot de Nederlandse stomaplakkers). Anderen gebruiken een traditionele doek (Kanga) of zelfs een plastic tasje als stoma zak. Als Tanzaniaanse patient moet je dus creatief zijn! 
Als chirurg ook, bleek tijdens de operatie. Bij het losmaken van darmverklevingen (door de eerdere operatie) zagen we dat er pus in de buik zat. En niet zo'n beetje ook. En dat precies op de plek waar we de nieuwe darm verbinding wilde aanleggen. Dat verklaarde gelijk waarom de patient vaak buikpijn en bloedarmoede had. We besloten dat het risico te groot was om het stoma op te heffen, ondanks dat we wisten dat de patient er enorm van zou balen. Maar een nieuwe darmverbinding zal minder goed genezen door pus en ontsteking. We maakten daarom de buik goed zo goed als mogelijk schoon en pusvrij. Over een jaar zal de buik genezen zijn en dan is er een betere mogelijkheid om de patient van zijn stoma te ontdoen.

Aan het einde van de dag weer het rondje langs de patiënten. De patient waar we een dag eerder het stoma hadden opgeheven lag er goed bij. Een vrouw waar we een schildklier hadden verwijderd liep spontaan naar ons toe. "Hey, het gaat eigenlijk wel goed. Ik ga denk ik maar eens naar huis!" Ze bedankte ons uitgebreid en ging er vandoor. Op kinderafdeling keken we alle kinderen na. Een jongetje hadden we een dag ervoor behandelt aan een klaplong. Eindelijk kon hij weer lachen en we hadden hem een voetbal cadeau gedaan. Trots riep hij: "ik wil naar school want dan kan ik er met mijn vrienden mee voetballen!". Een aantal andere kids hadden ballonnen van ons gekregen. Zoiets hebben ze niet eerder gezien. En het bleek dat je er een super leuk spel mee kon spelen: de bal naar elkaar overslaan! Dat moet dus helemaal goed komen.

Nu even uitrusten en maandag weer aan de bak.

Pasake njema (Zalig Pasen!)

Thom Hendriks







donderdag 24 maart 2016

Ssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssst

Voldaan zitten we na te praten over de dag van vandaag en gister. Het is indrukwekkend om hier in Sengerema te zijn. Alleen al de omgeving, de temperatuur, de geuren en het oefenen met wat woordjes Swahili. Habari, asante sana, mambo en poa is een belevenis. Maar ook de ziektebeelden die we hier tegenkomen zijn indrukwekkend, niet alleen de diversiteit maar ook de ernst van deze ziektebeelden waarmee de Tanzanianen hier naar het ziekenhuis komen. Het bezoek van de patiënten aan het ziekenhuis wordt vaak wel voorafgegaan met een bezoek aan de lokale dokter, waar kruiden, dranken en adviezen worden gegeven. Indien dit geen resultaat oplevert komen de mensen naar het ziekenhuis. 
Het liefst willen we alle patiënten helpen maar we zijn met name voor de chirurgische behandelingen hier. Soms is ons aandeel een druppel op een gloeiende plaat, maar... als er een druppel valt sist die enkele druppel echt en dat is dan toch ook heel mooi!
Zowel in het ziekenhuis als op de operatiekamer zijn de nieuwkomers al wat meer gewend aan alle gewoonten, gebruiken, mogelijkheden en onmogelijkheden. Aanpassen hieraan gaat al best goed we kunnen wel zeggen dat het Tanzaniaans/Nederlands operatieteam al aardig op elkaar zijn ingespeeld.
Diverse zwellingen zijn verwijderd, bij zowel kleine kinderen van enkele maanden oud tot enorme knollen van schildklieren. O-beentjes worden weer rechtgezet waardoor deze kinderen ook een betere toekomst tegemoet gaan. Wat wel schrijnend voelt is dat pijnmedicatie hier lastig te regelen is. Tijdens de operatie wordt ook geen tot weinig pijnstilling gegeven (dat is ook nauwelijks beschikbaar), en alle medicijnen die patiënten nadien moeten krijgen moeten de patiënten zelf betalen, dit is in veel gevallen niet mogelijk omdat ze hier gewoonweg geen geld voor hebben. Gelukkig hebben we ook veel paracetamol en diclofenac meegenomen (met dank aan alle mensen die dit hebben gedoneerd) en Jiska, Paulien en Irma proberen extra aandacht aan de pijn te schenken, zodat als de patiënten wakker worden ze iets van pijnstilling voor de eerste dagen hebben. In de ernstige gevallen hebben we gelukkig de beschikking over een morfinepreparaat wat we toe kunnen dienen (helaas is dit maar in beperkte mate aanwezig). 
Al met al drukke en volle dagen vol met druppels op de gloeiende plaat, we genieten van het sissen!







dinsdag 22 maart 2016

Lets call it a day!

De eerste dag op de OK zit erop. Ik zal voor me mezelf spreken maar wat een dag! Ik ben aardig gesloopt en blij dat ik onder m'n klamboe kan kruipen. De eerste uren op de OK was ik onwennig. Tja.. "Een maand bij de Gynaecologie en nu al alles kwijt" zeggen de chirurgen Bart en Erik dan. Maar toch interessant om de interactie tussen onze groep en de lokale anesthesisten en OK assistenten te peilen. En je thuis te voelen met alle andere lokale medische spullen en techniek (of juist gebrek eraan?!) 




Maar.. Hakuna matata, no problem at all! Erik was al snel aan de slag met operaties aan klompvoetjes en Bart met een operatie aan een schildklier en daarna een speekselkliertumor, geassisteerd door de anderen van het team. Alles verliep gesmeerd. 




Totdat een dokter aarzelend binnen kwam. "Please come to see patiënt!" Na de operatie gingen we mee met de dokter om mee te beoordelen en in te schatten of we konden helpen. De 30 jarige patiënt bleek al 3 dagen opgenomen met een heftige buikvlies ontsteking te hebben. Misschien wel door een darm perforatie (komt hier vaak voor). Het was al snel duidelijk: er moest snel actie komen anders overleeft de patiënt het niet. 

Niet veel later werd de patiënt jammerend van de pijn binnen gereden. Irma en Paulien waren er niet gerust op en zagen de patiënt steeds verder wegzakken. Ze grepen in met medicijnen en infuus. Uiteindelijk moest hij zelfs geintubeerd worden omdat zijn ademhaling langzaam stokte. De patient werd gestabiliseerd en we konden met de operatie beginnen. Ondanks verwoede pogingen van Bart, de scrub nurse en mij konden we gek genoeg niets in de buik vinden wat het ziektebeeld kon verklaren. Tijdens de operatie werd de situatie er niet veel beter op toen Irma en Paulien zagen dat het hart van de patiënt ermee stopte. Iedereen van het team was het eens: we kunnen niets meer doen. Kort daarop overleed de patient op tafel. Het condoleren van de familie ging Irma en mij door merg en been.

Het rondje langs de patiënten aan het einde van de dag heel veel goed. De dame van de schildklieroperatie lag er stralend bij. En de kindertjes lagen met mooie gekleurde gipsjes in bed. De moeders dankte ons uitgebreid en we gaven ze allemaal een ballon of armbandje cadeau. Onze dag was dus geslaagd! Tutaonana baadaye!
Thom




maandag 21 maart 2016

Wagonjwa wengi! (Veel zieken!)

Vandaag hebben we warm gedraaid op de poli. Hard doorwerken was het. De rij leek aan het begin van de ochtend overzichtelijk maar bleef maar groeien! Patiënten werden uit alle windstreken doorverwezen. Met hun dossier in hand: "Surgeon to see" of "Daktari Staal to see". Die klus hebben hebben we met z'n allen weten te klaren. O beentjes, klompvoetjes, struma en stoma's. Alles is al ingepland voor het OK programma van de komende twee weken! So far, so good!

Meer dan 50 tinten bruin

Zondag vertrokken we richting Sengerema. Na een goede rit en ongeveer een uur wachten op de pond kwamen we om 15.30 aan. Eerst maar eens alles uitpakken en een plekje geven. Wat een spullen hebben we bij ons. Na een kopje koffie gingen we naar het ziekenhuis om daar door zr. Marie José rondgeleid te worden. Meteen kwamen we al veel ellende tegen. Op de neonatologie lag een tweeling wiens moeder was overleden na een fluxus. Ze kwam te laat in het ziekenhuis. Toen we op de ICU kwamen lag daar een kindje dat niet meer ademde en wat het personeel nog niet doorhad en dus ter plekke overleed. En daarnaast nog veel meer schrijnende gevallen.
We hadden alweer genoeg indrukken en na nog wat gezellig te hebben gedronken gingen we allen vermoeid ons bed opzoeken.
Maandagmorgen om 6.30 de wekker gezet, want om 7.30 werden we verwacht bij de overdracht. Daarna hebben we de ok's bekeken en vervolgens zijn we naar de polikliniek gegaan. We hebben daar met z'n allen poli gedraaid. Erik en Bart bekeken alle casussen, Irma en ik waren hun "secretaresses" en Jiska  fungeerde veelal als tolk. Ook Tom bekeek een aantal kinderen die nog te jong waren om geopereerd te worden aan hun beentjes omdat het onder de 5 jaar nog weinig zin heeft. Tussendoor ging Tom nog even weg om bij een keizersnee te assisteren.  Al met al hebben we we een stuk of 70 patiënten gezien, wat een pathologie kwam er vandaag voorbij. Natuurlijk de kindjes met o- en x-beentjes, klompvoetjes, vergrote schildklieren,  stoma's die teruggelegd moeten worden etc etc. We hebben aantal ok's gepland voor morgen en overmorgen. Tom deed nog even een bevalling en Irma heeft samen met een anesthesie verpleegkundige een ronde gelopen langs de patiënten die morgen worden geopereerd. Nu moe maar voldaan in ons huis om daar gezellig een hapje met elkaar te eten.